Aktualności

Dlaczego nie przestrzegamy zaleceń lekarskich?

Dlaczego nie przestrzegamy zaleceń lekarskich?

2016-08-18, autor: Fundacja OZZ

Stosowanie jakiejkolwiek terapii ustalonej w gabinecie lekarskim wiąże się z postępowaniem według szeregu zaleceń. Jedynie wtedy, gdy są one w pełni przestrzegane, spodziewać się można zamierzonego efektu. Często jednak pacjenci się im nie podporządkowują – według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest tak w wypadku aż 50%, zaś według amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA) od 30 do 50% pacjentów. Istotnymi zmiennymi okazują się rozdział na poszczególne choroby, a także na kraje, w których badania przeprowadzono. Należy jednak pamiętać, że to nie kraj ani choroba są tutaj najważniejsze.

Znaczną grupą pacjentów nieprzestrzegających zaleceń terapeutycznych stanowią osoby, które w większym lub mniejszym stopniu nie zgadzają się z opinią lekarza i proponowanym leczeniem, jednak nie zgłaszają zastrzeżeń podczas wizyty, zamiast tego podejmując samowolną decyzję o zaprzestaniu czy modyfikacji terapii. Jest to grupa pacjentów, którzy świadomie zmieniają sposób leczenia.

Innym powodem nieprzestrzegania zaleceń lekarskich jest ich niezrozumienie. W systemie, w którym czas to pieniądz, zaś lekarze często są zabiegani, brakuje czasu na zgłaszanie wątpliwości i zadawanie pytań. Wskutek tego pacjent jest niedoinformowany i stosuje terapię nieprawidłowo, nie zdając sobie z tego sprawy.

Kolejnym powodem nieprzestrzegania zaleceń lekarskich jest ich niezapamiętanie. Tutaj kluczową przyczyną także są krótki czas wizyty oraz często stosowana zawiła nomenklatura medyczna. Brakuje nawyku dokładnego notowania poleceń lekarza (począwszy od dawkowania, a na dodatkowych informacjach skończywszy), czy to przez lekarza czy przez samego pacjenta. Lekarze najczęściej nie mają na to czasu, a pacjenci – nawyku. Często też ci drudzy są bardzo zestresowani lub przytłoczeni nawałem informacji. Dobrym pomysłem jest uporządkowanie nowej wiedzy i informacji na papierze. Ta grupa pacjentów również nie przestrzega zaleceń w sposób nieświadomy.

Tutaj współpraca jednak się nie kończy. Od tego, jak prowadzona jest terapia przez pacjenta w domu, zależą jej wyniki. Pacjent, idąc na wizytę kontrolną, często skarży się na brak poprawy. Jednak siłą rzeczy nie może przyznać się do nieświadomej modyfikacji terapii lub nieprzestrzeganie zaleceń.

Inaczej jest w przypadku osób, które świadomie manipulują przebiegiem leczenia. Często powodem są w takim wypadku ich zastrzeżenia i wątpliwości. Niekiedy czynnikiem mocno wpływającym na modyfikację jest wiedza uzyskana w internecie na różnych, często nierzetelnych stronach czy forach internetowych. Niestety pacjent taki, pojawiając się w gabinecie lekarskim po raz kolejny, nie informuje lekarza o tym, co robił, a czego nie oraz jakich modyfikacji dokonał. Często też nie mówi lekarzowi, jakie dodatkowe terapie stosował we własnym zakresie – także równolegle z ustalonym leczeniem. Za najczęstszy powód nieprzyznawania się lekarzowi do tych rzeczy należy uznać niewiedzę pacjenta co do możliwych skutków zatajenia swojego postępowania. W takim przypadku niedoinformowanie pacjenta powoduje niedoinformowanie lekarza. Niestety tworzy to błędne koło, z którego uda się wyjść jedynie wtedy, gdy zostanie wdrożona odpowiednia edukacja skupiona na wykształcanie właściwych nawyków.

Elwira Smoleńska
Członkini Zarządu Fundacji
Obywatele Zdrowo Zaangażowani

Zdjęcie: stevepb via Pixabay.com
(licencja CC0 – Domena Publiczna).

Jeśli podzielasz nasze wartości i wierzysz w naszą misję, napisz na adres:

logo_pacjent3

Pacjent 3.0

Projekt mający na celu badanie, promowanie i inspirowanie działalności związanej z dostępnością usług z obszaru tzw. m-health, czyli wykorzystania urządzeń mobilnych w procesie dbania o własne zdrowie, monitorowania zdrowia czy komunikacji z lekarzami.

Wierzymy, że jest to obszar, który czeka ogromny rozwój. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań wykorzystujących smartfony, urządzenia wearables czy w końcu Internet Rzeczy stanowi przyszłość medycyny, którą czeka coraz większa indywidualizacja i personalizacja.

Warto pamiętać, że ogromne osiągnięcia w tym obszarze mają Polacy, którzy przodują w dziedzinie start-upów technologicznych stawiających zdrowie w centrum swojego zainteresowania – ich właśnie chcemy objąć szczególnym wsparciem poprzez bezpłatne doradztwo, organizację testów aplikacji, eksperckie analizy i ekspertyzy oraz organizację seminariów, szkoleń i konferencji.

Równocześnie chcemy przybliżać te zagadnienia innym – tak, by w XXI wieku każdy mógł poczuć się prawdziwym obywatelem 3.0.

W sprawie zdrowia

Ogólnopolski konkurs na najlepsze prace naukowe (oryginalne i przeglądowe) dotyczące problematyki samoleczenia (self-mediction), samoopieki (self-care) i samozarządzania w zdrowiu (self-management) autorstwa studentów i młodych absolwentów wszystkich kierunków.

Zaangażowanie się pacjentów we własne zdrowie zdobywa coraz większą popularność jako pole badań i często staje się tematem prac licencjackich i magisterskich studentów kierunków medycznych i społecznych. Doceniamy to, ponieważ zwiększa naszą wiedzę w tym obszarze i ułatwia świadome i odpowiedzialne dbanie o własne zdrowie – i z tego właśnie powodu chcemy popularyzować to zagadnienie wśród młodych naukowców oraz promować najlepsze przedsięwzięcia badawcze w tym obszarze.

Więcej informacji o konkursie, jego regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znajdują się na stronie www.obywatelezz.pl/konkurs.

Przewietrz apteczkę!

Projekt skierowany jest przede wszystkim do seniorów, którzy, statystycznie rzecz biorąc, przyjmują najwięcej rozmaitych leków – nie tylko tych przepisywanych przez lekarzy różnych specjalności, lecz także ordynowanych sobie samodzielnie lub z polecenia farmaceutów.

Podczas specjalnie zorganizowanych wydarzeń będziemy pomagać wszystkim chętnym w uporządkowaniu swoich domowych apteczek. Wyjaśnimy, jak postępować z lekami przeterminowanymi, co zrobić z niepotrzebnymi lekami z poprzednich terapii, przekażemy dobre praktyki przechowywania leków, a także uczulimy na problem wielolekowości i podpowiemy, jak rozmawiać z lekarzami, żeby uniknąć potencjalnego ryzyka związanego z zażywaniem wielu różnych substancji.

W ramach projektu chcemy prowadzić zajęcia w nowoczesnej, interaktywnej formule łączącej wykłady eksperckie, pracę w grupach i ocenę wzajemną oraz warsztat pod czujnym okiem naszych specjalistów. Zamierzamy być obecni na uniwersytetach trzeciego wieku, w klubach seniora, domach kultury i nie tylko – chętnie odpowiemy na zaproszenie w każde inne miejsce, gdzie obecne są osoby starsze, którą chcą lepiej zrozumieć, na czym polega bezpieczna farmakoterapia.

logo_zz

Zdrowo zaangażowani

Celem projektu Zdrowo Zaangażowani jest promowanie filozofii i praktyki odpowiedzialnego samoleczenia. W naszym rozumieniu:

odpowiedzialne samoleczenie to świadome zaangażowanie pacjenta w dbanie o własne zdrowie, które polega na indywidualnym podejmowaniu działań w zakresie utrzymania zdrowia oraz doraźnego leczenia objawów rozpoznanych samodzielnie do momentu konsultacji z lekarzem, w oparciu o wiedzę pochodzącą z aktualnych i z rzetelnych źródeł. W ujęciu szerszym oznacza także stosowanie się pacjenta do zaleceń personelu medycznego.

Ten cel będziemy realizować poprzez oryginalne działania edukacyjne i informacyjne, szczególnie w przestrzeni internetu, oraz współpracę z autorytetami społecznymi i decydentami. Wierzymy, że zaangażowanie obywateli we własne zdrowie przyczyni się do poprawy jakości życia polskiego społeczeństwa oraz pozwoli lepiej wykorzystywać zasoby systemu opieki zdrowotnej.

Strona kampanii: www.zdrowozaangazowani.pl.