Aktualności

[Blog #99] Podstawowe pojęcia epidemiologiczne

[Blog #99] Podstawowe pojęcia epidemiologiczne

2020-03-20, autor: Fundacja OZZ

#COVID-19 #epidemia #pandemia #zdrowie publiczne

zz-post_20200320dr hab. n. med. i n. o zdr. Anna Staniszewska – Prezes Zarządu Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

W czasie obecnej sytuacji związanej z pandemią wywołaną przez koronawirus SARS-Cov-2 social media przekazują aktualne informacje z nim związane. Niejednokrotnie padają fachowe sformułowania, bliżej znane pracownikom medycznym, jednak dla osób bez wykształcenia medycznego mniej zrozumiałe. W związku z tym poniżej wyjaśniono podstawowe pojęcia.

Pandemia – epidemie szybko rozprzestrzeniających się chorób zakaźnych, obejmujących swoim zasięgiem kilka państwa, jeden z kontynentów lub cały świat. W przeszłości występowała m. in
pandemia dżumy, cholery śpiączki afrykańskiej.

Endemia – występowanie choroby wśród ludności na określonym terenie w liczbie utrzymującej się przez wile lat na podobnym poziomie.

Epidemia – nadmierna zapadalność na określoną chorobę w określonej czasowo i terytorialnie populacji ludzkiej. Zasięgiem swoim może obejmować rodzinę, wieś, miasto, część kraju.

Kwarantanna – odosobnienie i poddanie obowiązkowej obserwacji zdrowych osób, którzy zetknęli się z chorymi lub przyjechali z terenów endemicznych (epidemicznych), na których
panują choroby wysoko zakaźne. Czas kwarantanny nie może być krótszy od średniego okresu wylęgania danej choroby. W ten sposób wyrywa się jednostki zakażone (chore) i leczy, przez co
nie dopuszcza się do zakażenia określonej populacji.

Dezynfekcja (odkażanie) – zespół czynności zmierzających do unieszkodliwienia (zniszczenia, zabicia) drobnoustrojów chorobotwórczych znajdujących się poza organizmem żywiciela (np.
człowieka) oraz czynników biorących udział w ich rozprzestrzenianiu.

Czynnik chorobotwórczy (patogen) – drobnoustrój (np. wirus) wywołujący chorobę zakaźną.

Zakażenie – wniknięcie i namnożenie się drobnoustrojów (bakterii, wirusów, grzybów) w organizmie gospodarza (proces chorobowy może występować lub nie).

Choroba zakaźna – choroba wywołana przez drobnoustroje (bakterie, wirusy, grzyby, roztocza), toksyczne produkty (jad kiełbasiany), a także przez pasożyty lub inne biologiczne czynniki chorobotwórcze, które ze względu na charakter i sposób szerzenia stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Mogą szerzyć się różnymi drogami: przez kontakt bezpośredni (z osoby na osobę), drogą kropelkową, podczas kaszlu i kichania, przez kontakt seksualny, przez wkłucie bezpośrednio do organizmu na zakażonej igle czy strzykawce, a także przez owady, które spełniają funkcje nośników.

Droga powietrzno-kropelkowa zakażenia – składa się z jednego ogniwa: człowiek – kropelki śluzu – człowiek.

Nadzór epidemiologiczny – odbywa się w porozumieniu ze służbami sanitarnymi po wywiadzie epidemiologicznym. Objęte są nim osoby, które nie miały bezpośredniego kontaktu z osobą
zarażoną, ale np. pracowały w tym samym budynku. Prewencyjnie zaleca się monitorowanie stanu zdrowia takiej osoby poprzez pomiary temperatury, obserwację stanu zdrowia, a także
ograniczenie spotkań, w miarę możliwości pozostanie w domu i przejście na pracę zdalną.

Ozdrowieniec – osoba, u której ustąpiły objawy choroby zakaźnej.

Wirusy – niewielkie cząstki zakaźne infekujące wszystkie formy życia, niezdolne do namnażania się poza komórką gospodarza.

Koronawirusy – rodzaj wirusów należących do podrodziny Coronavirinae. Najczęściej u ludzimogą powodować infekcje układu oddechowego.

Jeśli podzielasz nasze wartości i wierzysz w naszą misję, napisz na adres:

logo_pacjent3

Pacjent 3.0

Projekt mający na celu badanie, promowanie i inspirowanie działalności związanej z dostępnością usług z obszaru tzw. m-health, czyli wykorzystania urządzeń mobilnych w procesie dbania o własne zdrowie, monitorowania zdrowia czy komunikacji z lekarzami.

Wierzymy, że jest to obszar, który czeka ogromny rozwój. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań wykorzystujących smartfony, urządzenia wearables czy w końcu Internet Rzeczy stanowi przyszłość medycyny, którą czeka coraz większa indywidualizacja i personalizacja.

Warto pamiętać, że ogromne osiągnięcia w tym obszarze mają Polacy, którzy przodują w dziedzinie start-upów technologicznych stawiających zdrowie w centrum swojego zainteresowania – ich właśnie chcemy objąć szczególnym wsparciem poprzez bezpłatne doradztwo, organizację testów aplikacji, eksperckie analizy i ekspertyzy oraz organizację seminariów, szkoleń i konferencji.

Równocześnie chcemy przybliżać te zagadnienia innym – tak, by w XXI wieku każdy mógł poczuć się prawdziwym obywatelem 3.0.

W sprawie zdrowia

Ogólnopolski konkurs na najlepsze prace naukowe (oryginalne i przeglądowe) dotyczące problematyki samoleczenia (self-mediction), samoopieki (self-care) i samozarządzania w zdrowiu (self-management) autorstwa studentów i młodych absolwentów wszystkich kierunków.

Zaangażowanie się pacjentów we własne zdrowie zdobywa coraz większą popularność jako pole badań i często staje się tematem prac licencjackich i magisterskich studentów kierunków medycznych i społecznych. Doceniamy to, ponieważ zwiększa naszą wiedzę w tym obszarze i ułatwia świadome i odpowiedzialne dbanie o własne zdrowie – i z tego właśnie powodu chcemy popularyzować to zagadnienie wśród młodych naukowców oraz promować najlepsze przedsięwzięcia badawcze w tym obszarze.

Więcej informacji o konkursie, jego regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znajdują się na stronie www.obywatelezz.pl/konkurs.

Przewietrz apteczkę!

Projekt skierowany jest przede wszystkim do seniorów, którzy, statystycznie rzecz biorąc, przyjmują najwięcej rozmaitych leków – nie tylko tych przepisywanych przez lekarzy różnych specjalności, lecz także ordynowanych sobie samodzielnie lub z polecenia farmaceutów.

Podczas specjalnie zorganizowanych wydarzeń będziemy pomagać wszystkim chętnym w uporządkowaniu swoich domowych apteczek. Wyjaśnimy, jak postępować z lekami przeterminowanymi, co zrobić z niepotrzebnymi lekami z poprzednich terapii, przekażemy dobre praktyki przechowywania leków, a także uczulimy na problem wielolekowości i podpowiemy, jak rozmawiać z lekarzami, żeby uniknąć potencjalnego ryzyka związanego z zażywaniem wielu różnych substancji.

W ramach projektu chcemy prowadzić zajęcia w nowoczesnej, interaktywnej formule łączącej wykłady eksperckie, pracę w grupach i ocenę wzajemną oraz warsztat pod czujnym okiem naszych specjalistów. Zamierzamy być obecni na uniwersytetach trzeciego wieku, w klubach seniora, domach kultury i nie tylko – chętnie odpowiemy na zaproszenie w każde inne miejsce, gdzie obecne są osoby starsze, którą chcą lepiej zrozumieć, na czym polega bezpieczna farmakoterapia.

logo_zz

Zdrowo zaangażowani

Celem projektu Zdrowo Zaangażowani jest promowanie filozofii i praktyki odpowiedzialnego samoleczenia. W naszym rozumieniu:

odpowiedzialne samoleczenie to świadome zaangażowanie pacjenta w dbanie o własne zdrowie, które polega na indywidualnym podejmowaniu działań w zakresie utrzymania zdrowia oraz doraźnego leczenia objawów rozpoznanych samodzielnie do momentu konsultacji z lekarzem, w oparciu o wiedzę pochodzącą z aktualnych i z rzetelnych źródeł. W ujęciu szerszym oznacza także stosowanie się pacjenta do zaleceń personelu medycznego.

Ten cel będziemy realizować poprzez oryginalne działania edukacyjne i informacyjne, szczególnie w przestrzeni internetu, oraz współpracę z autorytetami społecznymi i decydentami. Wierzymy, że zaangażowanie obywateli we własne zdrowie przyczyni się do poprawy jakości życia polskiego społeczeństwa oraz pozwoli lepiej wykorzystywać zasoby systemu opieki zdrowotnej.

Strona kampanii: www.zdrowozaangazowani.pl.