[#30 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że choroby układu sercowo-naczyniowego (ChUSN) ze względu na zachorowalność i umieralność są ogromnym problemem współczesnego świata. Styl życia oraz codzienne wybory mają istotny wpływ na ograniczenie ryzyka wystąpienia ChUSN,  w tym celu należy: zadbać o odpowiednią dietę – szczególnie korzystna jest dieta śródziemnomorska, w której zalecane jest spożycie dużej ilości warzyw i owoców, roślin strączkowych, ryb oraz pełnoziarnistego pieczywa, chudego mięsa, niskotłuszczowych produktów mleczarskich, a także tłuszczów roślinnych, zaś ograniczyć należy spożycie czerwonego mięsa, tłuszczu zwierzęcego, cukru, słodyczy, alkoholu oraz soli; wyeliminować palenie tytoniu; zapewnić sobie odpowiednią aktywność fizyczną – osoby zdrowe powinny wykonywać wysiłek fizyczny o umiarkowanym stopniu intensywności co najmniej 150 minut tygodniowo lub o dużej intensywności co najmniej 75 minut tygodniowo; zadbać o prawidłową masę ciała, wskaźnik masy ciała BMI powinien mieścić w przedziale 20-25 kg/m2. Istotnym elementem jest też systematyczne wykonywanie badań profilaktycznych – przynajmniej raz w roku pomiar ciśnienia i tętna, morfologia krwi, lipidogram.

[#29 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że choroby nowotworowe są drugą co do częstości przyczyną zgonów Polaków. Jednak można zminimalizować ryzyko wystąpienia nowotworu, a wykrycie wielu nowotworów na wczesnym etapie daje możliwość wdrożenia odpowiedniej terapii i szansę na pokonanie choroby. Ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej zminimalizujesz m.in. jeśli: zadbasz o prawidłową masę ciała; ograniczysz spożycie czerwonego mięsa, szczególnie przetworzonego; zwiększysz spożycie produktów zbożowych i pełnoziarnistych oraz nasion roślin strączkowych; zwiększysz spożycie warzyw i owoców; będziesz aktywny fizycznie; ograniczysz, a najlepiej wyeliminujesz alkohol oraz palenie wyrobów tytoniowych; ograniczysz w diecie spożycie soli kuchennej, a także ograniczysz opalanie i będziesz korzystać z kremów z filtrem.

[#28 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że jako pacjent masz swoje prawa, są one zapisane w Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Podczas udzielania świadczeń medycznych pacjent ma prawo m.in. do: bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego; poszanowania godności i intymności podczas świadczenia usług medycznych; uzyskania wyczerpującej i zrozumiałej informacji o swoim stanie zdrowia; zachowania tajemnicy informacji na Twój temat; wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych; dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej Twojego stanu zdrowia oraz udzielonych świadczeń zdrowotnych; poszanowania Twojego życia prywatnego i rodzinnego; opieki duszpasterskiej; zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza; zgłaszania niepożądanych działań produktów leczniczych. W przypadku naruszenia praw pacjenta, możesz skorzystać w dochodzeniu swoich praw także z pomocy Rzecznika Praw Pacjenta.

[#27 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że przyczyną udaru słonecznego jest zbyt długie przebywanie na słońcu, brak ochrony głowy i karku przed promieniowaniem słonecznym oraz odwodnienie, co skutkuje przegrzaniem organizmu. Występują wtedy następujące objawy: podwyższona temperatura, rzędu 40oC, zaczerwieniona, bardzo ciepła i sucha skóra, przyspieszona akcja serca oraz oddech, ogólne osłabienie z zaburzeniami świadomości, bóle i zawroty głowy, mogą temu towarzyszyć zmiany w zachowaniu, zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz widzenia, a także utrata przytomności i drgawki. Przy wystąpieniu takich dolegliwości należy wezwać pogotowie ratunkowe, a osobę poszkodowaną przenieść w chłodne/zacienione miejsce. Należy monitorować podstawowe parametry życiowe – oddech i krążenie. Poszkodowany powinien pozostać w spoczynku – nie wykonywać aktywności fizycznej, zdjąć nadmiar odzieży, jeśli jest w stanie powinien pić chłodne płyny.

[#26 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że wybierając się do lasu, czy na spacer w terenach porośniętych trawą, ogrodów i parków miejskich należy zakrywać odsłonięte części ciała, a także stosować środki odstraszające owady, zaś po powrocie z terenów potencjalnego występowania kleszczy należy obejrzeć całe ciało pod kątem ewentualnej obecności kleszcza. W przypadku zauważenia jego wbicia w ciało trzeba go jak najszybciej usunąć – chwyć kleszcza np. pęsetą, blisko skóry i wyciągnąć zdecydowanym ruchem tak, aby usunąć go w całości. W przypadku pozostania fragmentu kleszcza w ciele czynność można powtórzyć, następnie miejsce to należy zdezynfekować. Jeśli nie uda się jednak wyciągnąć kleszcza w całości, należy zgłosić się jak najszybciej do lekarza. Po eliminacji kleszcza należy obserwować okolicę ukłucia pod kątem wystąpienia tzw. rumienia pełzającego oraz innych objawów tzw. grypopodobnych. Jeśli dolegliwości te wystąpią należy zgłosić się do lekarza.

[#25 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że w Polsce realizowany jest program Profilaktyka raka szyjki macicy. Jest on skierowany do kobiet w wieku 25-59 lat, które w ciągu ostatnich 3 lat nie miały wykonywanego przesiewowego badania cytologicznego. Aby skorzystać z bezpłatnego programu należy udać się do ginekologa lub położnej w placówce, która realizuje program. Badanie powinno być wykonane nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki; a także co najmniej 4 dni przed wykonanie cytologii nie należy stosować żadnych leków dopochwowych; zaś od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień.

[#24 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że do końca 2022 roku każdy kto skończył 40 lat może, a wręcz powinien skorzystać z finansowanego w ramach NFZ programu „Profilaktyka 40 plus”. Wystarczy zalogować się na Internetowe Konto Pacjenta (IKP) i tam wypełnić odpowiednią ankietę, na podstawie której zostanie wystawione e-skierowanie. W przypadku braku IKP ankietę można wypełnić dzwoniąc na infolinię pod nr tel. 22 735 39 53. Następnie należy udać się z dowodem osobistym do placówki medycznej, która realizuje program. W ramach programu wykonywane są badania wspólne dla kobiet i mężczyzn: morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi; stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy; stężenie glukozy we krwi; AlAT, AspAT, GGTP; poziom kreatyniny we krwi; badanie ogólne moczu; poziom kwasu moczowego we krwi; krew utajona w kale; pomiar ciśnienia tętniczego; pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI); ocena miarowości rytmu serca. Dodatkowo u mężczyzn oznaczany jest poziom PSA – antygen swoisty dla stercza całkowity.

[#23 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że witaminy jest to grupa organicznych związków chemicznych o różnorodnej budowie. Są one niezbędne do prawidłowego przebiegu procesów przemiany materii i funkcjonowania organizmu. Wyróżniamy witaminy naturalne i syntetyczne oraz rozpuszczalne w wodzie lub tłuszczach. Witaminy powinny być stosowane rozsądnie, wyróżnia się dawki fizjologiczne, lecznicze i toksyczne.

 

[#22 Warto wiedzieć, że…]

Warto wiedzieć, że zgodnie z aktami prawnymi suplementy diety są środkami spożywczymi, których celem jest uzupełnienie normalnej diety, są skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Mogą przyjmować postać substancji pojedynczych lub złożonych. Produkty te nie mają właściwości leczniczych, tylko uzupełniają ewentualne niedobory.

Międzynarodowy Dzień Samoleczenia 2022

Warszawa, 21.07.2022 r.

KOMUNIKAT PRASOWY

Zdrowego leczyć nie trzeba – samoopieka podstawą profilaktyki

Choroby cywilizacyjne są powodem śmierci około 40 milionów osób każdego roku, co stanowi około 70% wszystkich zgonów na świecie. Choroby te mają charakter przewlekły i są wynikiem kombinacji wielu czynników, w tym genetyki, fizjologii, środowiska i stylu życia, a to właśnie zachowania zdrowotne w największym stopniu odpowiadają za rozwój chorób z tej grupy. Z okazji Międzynarodowego Dnia Samoleczenia, który obchodzony jest co roku 24 lipca, Fundacja Obywatele Zdrowo Zaangażowani przypomina, że lepiej zapobiegać niż leczyć i z tej okazji wydaje drugą edycję flagowego Suplementarza.

Samoleczenie może przybierać różne formy, od szeroko rozumianego self-care, czyli samoopieki i świadomego zaangażowania pacjenta w dbanie o własne zdrowie, przez najbardziej utożsamiane z polski terminem – self-medication. To z kolei doraźne, oparte na wiedzy i lekach dostępnych bez recepty leczenie samodzielnie rozpoznanych objawów do momentu konsultacji z lekarzem. Kolejnym elementem samoleczenia jest też niedoceniany self-treatment, czyli współpraca pacjentów z chorobami przewlekłymi w procesie leczenia, która pomaga utrzymać ich objawy w stanie stabilnym.

Światowe doświadczenia potwierdzają, że we współczesnym świecie nie ma odwrotu od samoleczenia. Z jednej strony starzenie się społeczeństw powoduje coraz większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. Z drugiej zaś systemy ochrony zdrowia są coraz mniej wydolne. Młodzi i aktywni zawodowo ludzie mają utrudniony dostęp do lekarza, choćby dlatego że nie mogą wiele godzin czekać na wizytę. Podobnie jest z dostępem do specjalistów. Taka sytuacja będzie powodowała przeniesienie odpowiedzialności za własne zdrowie z systemu ochrony zdrowia na nas samych.

Z drugiej strony, niewłaściwie lub zbyt długo stosowane samoleczenie może być groźne, może negatywnie wpłynąć na naszą kondycję, prowadzić do powikłań zwłaszcza wtedy, gdy niewłaściwie połączymy różne specyfiki. Jednak korzystanie z leków bez recepty zgodnie ze wskazaniami, rozważnie i odpowiedzialnie, nie tylko pozytywnie wpływa na stan naszego zdrowia, ale też przynosi istotne korzyści z punktu widzenia systemu opieki zdrowotnej. Zachęcając do samoopieki zyskujemy krótsze kolejki w przychodniach, łatwiejszy dostęp do lekarzy dla tych pacjentów, którzy rzeczywiście potrzebują fachowej pomocy. To co istotne, wiedzę na temat samoleczenia powinniśmy czerpać z wiarygodnych źródeł, takich jak personel medyczny, eksperci, czasopisma naukowe, ulotki leków czy strony internetowe prezentujące informacje oparte na dowodach naukowych.

– Jednym z celów działań Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani jest tworzenie materiałów opartych na dowodach naukowych, które będą dla pacjentów czytelne i zrozumiałe – mówi dr hab. Anna Staniszewska, Prezes Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani. Jak dodaje – Edukujemy w zakresie prowadzenia bezpiecznej farmakoterapii, badań profilaktycznych czy racjonalnej suplementacji. W tym roku oddaliśmy w Państwa ręce nową publikacje „Suplementarz 2.0”, w której eksperci omawiają suplementacje w grupach podwyższonego ryzyka niedoborów substancji odżywczych.”

W publikacji eksperci podkreślają, że priorytetowym celem stosowania suplementów diety jest jej uzupełnienie w witaminy lub/i składniki mineralne. Należy jednak pamiętać, iż rolą suplementu diety nie jest zastępowanie naturalnych źródeł składników odżywczych. Najlepszym źródłem składników pokarmowych, w tym mikroelementów i makroelementów jest optymalna dieta. Zbilansowana dieta i prawidłowy tryb życia są najważniejszymi czynnikami wpływającymi na stan zdrowia.  Istnieją jednak sytuacje, w których nawet mimo dobrze zbilansowanej codziennej diety występuje narażenie na niedobory. Szczególną grupę stanowią osoby w starszym wieku, kobiety w ciąży, osoby chore i rekonwalescenci oraz osoby prowadzące nieregularny lub wyniszczający tryb życia. To właśnie suplementacja tych konkretnych grup pacjentów omówiona jest w publikacji.

Broszurę „Suplementarz 2.0.” można pobrać za darmo ze strony https://www.obywatelezz.pl/edukacja/do-pobrania.

Międzynarodowy Dzień Samoleczenia 2022