Aktualności

O edukacji farmakologicznej

O edukacji farmakologicznej

2016-11-04, autor: Fundacja OZZ

Edukacja zdrowotna pacjenta prowadzona przez personel medyczny powinna być nieodłącznym elementem właściwie funkcjonującego systemu ochrony zdrowia. O ile w powszechnej świadomości realizatorami tej edukacji są pielęgniarki, lekarze czy dietetycy, o tyle rola farmaceutów i techników farmacji wydaje się pomijana czy co najmniej niedostatecznie nagłośniona. To błąd, szczególnie z punktu widzenia edukacji z zakresu działania, zażywania i przechowywania leków, którą można by nazwać edukacją farmakologiczną.

Według dostępnych badań (w tym również tych przytoczonych w wydanym przez Fundację Obywatele Zdrowo Zaangażowani w 2016 roku raporcie „Nowoczesne i odpowiedzialne samoleczenie w systemie ochrony zdrowia” pod redakcją prof. Krzysztofa Krajewskiego-Siudy) konsumpcja leków, przede wszystkim tych z grupy OTC, stale rośnie. Sytuacja taka wymusza wdrażanie działań edukacyjnych nakierowanych na racjonalne korzystanie z medykamentów. Zagadnienie to nabiera szczególnego znaczenia również w kontekście ministerialnego programu bezpłatnych leków dla seniorów, który wszedł w życie 1 września 2016. Inicjatywa ta ma na celu zwiększenie dostępności leków dla osób powyżej 75. roku życia. Wobec zwiększonej dostępności jednym z przewidywanych efektów programu jest regularne stosowanie leków przez seniorów, co również niesie ze sobą konieczność realizowania działań edukacyjnych na przykład w zakresie sposobu przyjmowania leku czy też jego przechowywania.

Widać zatem jasno, iż edukacja zdrowotna, szczególnie edukacja farmakologiczna, powinna wyjść poza gabinety lekarskie oraz szpitale i być realizowana również w aptekach czy punktach aptecznych. Farmaceuci i technicy farmacji posiadają niezbędną wiedzę i kompetencje, by udzielać pacjentom porad dotyczących dawkowania leków czy sposobu ich przechowywania. Pacjenci nierzadko nie przywiązują odpowiednio dużej wagi do informacji zawartych w ulotkach dołączonych do leku, a często w ogóle się z nimi nie zapoznają. W tej sytuacji farmaceuta lub technik farmacji, obok lekarza, stanowią jedyne wiarygodne źródło informacji na temat leku – ma to kluczowe znaczenie w kontekście promowania świadomego i odpowiedzialnego samoleczenia.*

Znakomitym dopełnieniem edukacji bezpośredniej byłoby zaopatrzenie pacjentów w materiały edukacyjne związane z bezpiecznym stosowaniem leków. Przykład takiego materiału stanowi poradnik „Abecadło lekowe” wydany właśnie przez Fundację Obywatele Zdrowo Zaangażowani. Zbiór łatwych w zastosowaniu i praktycznych zasad w połączeniu z rekomendacją farmaceuty lub technika farmacji z pewnością przełoży się na pozytywne zachowania pacjenta w kontekście bezpiecznej farmakoterapii.

Podsumowując, farmaceuci i technicy farmacji, obok lekarzy i pielęgniarek czy dietetyków, powinni pełnić kluczową rolę w działaniach edukacyjnych, szczególnie edukacji farmakologicznej. Może to w znaczący sposób przełożyć się na efektywność i bezpieczeństwo farmakoterapii, a także przyczynić się do rozpropagowania zasad bezpiecznego i odpowiedzialnego samoleczenia.

dr Dominik Olejniczak
Członek Zarządu Fundacji
Obywatele Zdrowo Zaangażowani

Zdjęcie: LeilaSchmidt via Pixabay.com
(licencja CC0 – Domena Publiczna).

 

* W ramach warsztatów z cyklu „Przewietrz apteczkę!” prowadzimy badania ankietowe. Kwestionariusz zawiera także pytania dotyczące stosunku seniorów do informacji na ulotkach leków oraz o główne źródła wiedzy o lekach. Choć za wcześnie, by wyciągać wnioski ze zgromadzonych danych, wydaje się, że wyniki mogą wspierać powyższe twierdzenia (dop. red.).

Jeśli podzielasz nasze wartości i wierzysz w naszą misję, napisz na adres:

logo_pacjent3

Pacjent 3.0

Projekt mający na celu badanie, promowanie i inspirowanie działalności związanej z dostępnością usług z obszaru tzw. m-health, czyli wykorzystania urządzeń mobilnych w procesie dbania o własne zdrowie, monitorowania zdrowia czy komunikacji z lekarzami.

Wierzymy, że jest to obszar, który czeka ogromny rozwój. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań wykorzystujących smartfony, urządzenia wearables czy w końcu Internet Rzeczy stanowi przyszłość medycyny, którą czeka coraz większa indywidualizacja i personalizacja.

Warto pamiętać, że ogromne osiągnięcia w tym obszarze mają Polacy, którzy przodują w dziedzinie start-upów technologicznych stawiających zdrowie w centrum swojego zainteresowania – ich właśnie chcemy objąć szczególnym wsparciem poprzez bezpłatne doradztwo, organizację testów aplikacji, eksperckie analizy i ekspertyzy oraz organizację seminariów, szkoleń i konferencji.

Równocześnie chcemy przybliżać te zagadnienia innym – tak, by w XXI wieku każdy mógł poczuć się prawdziwym obywatelem 3.0.

W sprawie zdrowia

Ogólnopolski konkurs na najlepsze prace naukowe (oryginalne i przeglądowe) dotyczące problematyki samoleczenia (self-mediction), samoopieki (self-care) i samozarządzania w zdrowiu (self-management) autorstwa studentów i młodych absolwentów wszystkich kierunków.

Zaangażowanie się pacjentów we własne zdrowie zdobywa coraz większą popularność jako pole badań i często staje się tematem prac licencjackich i magisterskich studentów kierunków medycznych i społecznych. Doceniamy to, ponieważ zwiększa naszą wiedzę w tym obszarze i ułatwia świadome i odpowiedzialne dbanie o własne zdrowie – i z tego właśnie powodu chcemy popularyzować to zagadnienie wśród młodych naukowców oraz promować najlepsze przedsięwzięcia badawcze w tym obszarze.

Więcej informacji o konkursie, jego regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znajdują się na stronie www.obywatelezz.pl/konkurs.

Przewietrz apteczkę!

Projekt skierowany jest przede wszystkim do seniorów, którzy, statystycznie rzecz biorąc, przyjmują najwięcej rozmaitych leków – nie tylko tych przepisywanych przez lekarzy różnych specjalności, lecz także ordynowanych sobie samodzielnie lub z polecenia farmaceutów.

Podczas specjalnie zorganizowanych wydarzeń będziemy pomagać wszystkim chętnym w uporządkowaniu swoich domowych apteczek. Wyjaśnimy, jak postępować z lekami przeterminowanymi, co zrobić z niepotrzebnymi lekami z poprzednich terapii, przekażemy dobre praktyki przechowywania leków, a także uczulimy na problem wielolekowości i podpowiemy, jak rozmawiać z lekarzami, żeby uniknąć potencjalnego ryzyka związanego z zażywaniem wielu różnych substancji.

W ramach projektu chcemy prowadzić zajęcia w nowoczesnej, interaktywnej formule łączącej wykłady eksperckie, pracę w grupach i ocenę wzajemną oraz warsztat pod czujnym okiem naszych specjalistów. Zamierzamy być obecni na uniwersytetach trzeciego wieku, w klubach seniora, domach kultury i nie tylko – chętnie odpowiemy na zaproszenie w każde inne miejsce, gdzie obecne są osoby starsze, którą chcą lepiej zrozumieć, na czym polega bezpieczna farmakoterapia.

logo_zz

Zdrowo zaangażowani

Celem projektu Zdrowo Zaangażowani jest promowanie filozofii i praktyki odpowiedzialnego samoleczenia. W naszym rozumieniu:

odpowiedzialne samoleczenie to świadome zaangażowanie pacjenta w dbanie o własne zdrowie, które polega na indywidualnym podejmowaniu działań w zakresie utrzymania zdrowia oraz doraźnego leczenia objawów rozpoznanych samodzielnie do momentu konsultacji z lekarzem, w oparciu o wiedzę pochodzącą z aktualnych i z rzetelnych źródeł. W ujęciu szerszym oznacza także stosowanie się pacjenta do zaleceń personelu medycznego.

Ten cel będziemy realizować poprzez oryginalne działania edukacyjne i informacyjne, szczególnie w przestrzeni internetu, oraz współpracę z autorytetami społecznymi i decydentami. Wierzymy, że zaangażowanie obywateli we własne zdrowie przyczyni się do poprawy jakości życia polskiego społeczeństwa oraz pozwoli lepiej wykorzystywać zasoby systemu opieki zdrowotnej.

Strona kampanii: www.zdrowozaangazowani.pl.